Spelen met surround geluid

Surround geluid heeft de bioscoop thuis gebracht en een ieder met een surround-installatie kan nu intenser genieten van een film. Was de filmindustrie de bakenmat van surround geluid, nu volgen ook andere entertainment sectoren. Zo zijn er al enkele computerspellen verschenen waarbij de kogels om je oren vliegen en waar je meerdere malen achterom moet kijken omdat je wordt achtervolgd. En wat te denken van de muziekindustrie. Als wapen tegen het illegaal kopiëren van muziek probeert men met alle macht de beter beveiligde opvolger van de cd in de markt te zetten. En aangezien de meeste consumenten niet warmlopen voor het argument van kwalitatief beter geluid, wordt steeds vaker surround geluid genoemd als reden om over te stappen op DVD-Audio of Super Audio-CD.

Surround geluid

Uw voordeel

De audio-industrie vaart wel bij de hype rond surround geluid. Oude nummers en concerten worden opnieuw op een dvd, DVD-Audio of SACD geperst maar nu staat er groot bij vermeldt dat het een multichannel versie betreft en dus geschikt is voor surround installaties. Velen laten zich verleiden maar vragen zich na het beluisteren af wat nu eigenlijk precies het verschil is. En gelijk hebben ze want vaak is er maar nauwelijks verschil te vinden met de stereorelease van het concert. Sterker nog vaak is de stereo track alleen maar door een surround decoder heengehaald waardoor er in ieder geval geluid komt uit de surround luidsprekers. Maar dit heeft natuurlijk niets met mixen van surround geluid te maken. U kunt dit zelf ook als u maar over de juiste software en encoders beschikt. U kunt dan in een handomdraai Dolby Digital of DTS surround geluid creëren en daarbij gelijk honderden euro's besparen. En na wat oefening zult u waarschijnlijk de mixen van veel commerciële muziek cd's overtreffen.

Anders ligt dit natuurlijk bij de surroundmixen van films. Deze zijn met professionele middelen en door experts in elkaar gezet. De meeste mensen zullen niet de middelen hebben om dit te kunnen realiseren. Dit neemt niet weg dat als video- en audiobewerken tot uw hobby's behoren er geen mogelijkheden zijn. De hedendaagse software beschikt over genoeg mogelijkheden om goede surroundmixen te maken die uw eigen videomateriaal een stuk aantrekkelijker kunnen maken om naar te kijken.

Dit pakket van Emersys is speciaal ontwikkeld voor het maken van 3D- en multikanaalsgeluid. Vol met voorbeelden en online tutorials zal een ieder snel overweg kunnen met dit pakket. De middelen die u krijgt om uw geluid te positioneren zijn zeer efficiënt en eenvoudig toe te passen. Met 'Sound Field' kunt u het geluid positioneren in de kamer en daarbij kunt u ook de afmetingen van deze kamer opgeven. Het 'Sound Image' effect biedt u de optie om het geluid door gebruik van trackbals te positioneren ten op zichten van de luisteraar. Tenslotte kunt u met 'Surround Panning' het geluid pannen en balanceren tussen de verschillende luidsprekers. Dit alles kan op een geautomatiseerde wijze waardoor een stabiel geluidsbeeld mogelijk is.

Maven3D heeft ook een aantal zwakke kanten. Het gaat te precies om met het importeren van geluidsformaten. Kan Maven3D niet met een formaat overweg, dan crashed het. En dat crashen gebeurt vaker en helaas om onduidelijke redenen. Daarnaast kan Maven3D niet overweg met de ASIO 2.0 drivers van de Soundblaster geluidskaarten. U zult dus een andere geluidskaart moeten hebben om geluid te kunnen versturen naar gescheiden kanalen.

De exportmogelijkheden zijn zeer goed. Wel moet u een licentie aanvragen voor het exporteren naar Dolby Digital 5.1 en MPEG AAC. Daarnaast kunt u exporteren naar multichannel wav en MP3.

Het pakket dat vroeger de naam CoolEdit Pro droeg heet nu Adobe Audition. Geluidsbewerking is de hoofdfunctionaliteit van dit pakket en met de zee uitgebreide handleiding van Adobe kan zelfs een beginner ver komen. Wie direct aan de slag wil kan op de website van Adobe tutorials downloaden die stap voor stap vertellen hoe het doel te bereiken.

Surround geluid maken is kinderlijk eenvoudig met de multichannel Encoder. Nadat u in de Multitrack View zes afzonderlijke tracks heeft gevuld met geluid kunt u de 'Multichannel Encoder' openen. Als u klikt op een track wordt deze actief in de 'Surround Panner'. U kunt hier, door de 'Panner Point' te verschuiven het geluidsbeeld verplaatsen naar de gewenste luidspreker(s). Wilt u het geluid automatisch gepand hebben, dan kunt u de 'Pan Envelopes' gebruiken. Met deze handels kunt u precies aangeven op welke punt het geluid waar moet zijn. Wie houdt van veel bas, kan de 'Frequently Band Splitter' inzetten om de lage frequenties uit het geluid te filteren om die vervolgens aan het LFE-kanaal toe te kennen.

U kunt u surroundmix exporteren naar zes individuele mono wav-bestanden om deze vervolgens te laden in een Dolby Digital of DTS encoder. Exporteren naar een multichannel wav-bestand is handig als u de track wilt gebruiken in bijvoorbeeld Première Pro. Wilt u creatie delen met de rest van de wereld dan maakt Audition er een multichannel wma-bestand van dat u kunt afspelen in Windows Media Player. Helaas is Audition niet in staat om te encoderen naar Dolby Digital of DTS.

DTS-encoders zijn maar beperkt beschikbaar. De bekendste zijn Surcode DVD-DTS encoder en de goedkopere variant Surcode CD-DTS. Met deze software kunt u de zes mono wav- of aiff-bestanden van de verschillende luidsprekers importeren en encoderen naar een enkel wav-bestand dat u kunt branden op een dvd of cd. Meer dan het importeren en encoderen is er niet, dus iedereen kan hier snel mee uit de voeten.

 

Dit zeer professionele pakket kan alles wat u wilt met audio. In de handleiding vindt u een proefles voor het maken van een surroundmix. Zeker als u minder bekend bent met audiosoftware is dit een aan te raden start. Nuendo kan overweg met bestanden van 24 bit / 48 kHz. Deze bestanden kunt u eenvoudig importeren op mono, stereo of 5.1 tracks.
In de mixer kunt u de afzonderlijke tracks routeren naar de master 5.1 track. De 'SurroundPan' wordt dan zichtbaar en u kunt dan handmatig of automatisch het geluid naar de verschillende luidsprekers sturen. Om de mix te encoderen naar Dolby Digital 5.1 moet u een plug-in kopen van ? 894,-. Hiervoor krijgt u wel de mogelijkheid om de bestanden tot op de decibel nauwkeurig te encoderen. Gelukkig kunt u de mix ook opslaan als een multichannel wav-bestand zodat u het in andere encoders of audiosoftware kunt encoderen.

Surround geluid maken bij uw eigen videoproducties is zeer handig maar bovenal leuk. Première pro biedt u alle tools die u hiervoor nodig hebt. Om audio te bewerken in Première moet u zich vooral storten op de audiomixer. Hiermee kunt u namelijk de audio op de verschillende tracks routeren naar submixen of de master track. Hier is ook de plaats waar u aangeeft uit welke luidspreker(s) u het geluid wenst te horen. Dit gebeurt handmatig door de 'Puc' te verschuiven naar de positie waar u het geluid wilt hebben. Om de panning of balancering van geluid te automatiseren kunt u gebruik maken van 'Keyframes'. Dit gebeurt op de audiotracks in de 'Timeline'. Enige oefening is hier noodzakelijk om alles onder de knie te krijgen. Gelukkig kunt u ook voor Première Pro de nodige tutorials downloaden op de website van Adobe. Erg handig zijn de volume faders voor de verschillende geluidssporen en de verschillende audio-effecten die u kunt gebruiken om uw geluid naar wens aan te passen.
De audiomixen kunt u altijd los van de video opslaan. Première downmixed de audio naar stereosignalen als u hiervoor kiest. U kunt de 5.1 surroundmix ook opslaan als multichannel wav-bestand om bijvoorbeeld de nabewerking van de audio te doen in een professioneel audio pakket. Voor het encoderen naar Dolby Digital 5.1 heeft u een licentie nodig van Minnetonka. Hiervoor moet flink in de buidel worden getast. Na drie keer wordt u gevraagd 295 dollar te betalen.