Aan de slag met hd en blu-ray

Eindelijk een winnaar in de hd-oorlog. Blu-ray zorgt ervoor dat wij films in ongekend hoge kwaliteit kunnen bekijken, dat het illegaal kopiëren van films tot het verleden behoort en dat u uw eigen hd-opname op hoge resolutie kunt terug zien op uw hd-ready tv. Dit althans volgens de hd-marketingmachine die op volle toeren draait om de nieuwste waren aan te prijzen.

Hd-camera’s, hd-ready tv’s en iedere week nieuwe hard- en software om hd te laten zien of te bewerken. Het is eenvoudig in deze hd-gekte te worden meegesleept. Maar wat hebt u nu echt nodig om zelf aan de slag te kunnen met hd en wat zijn de valkuilen?

Iedereen die high definition beelden bekijkt, in een resolutie van 1920 x 1080p, op een full hd tv met de nieuwste ondersteuning voor hdmi en alle kleuren in het zichtbare spectrum, hoeven we niet te overtuigen van het feit dat dit beeld scherper en mooier is dan die van de huidige televisie-uitzendingen of dvd’s.

De hd marketingmachine laat u graag weten dat ook u van deze beelden kunt genieten en sterker nog dat u deze beelden kunt opnemen, bewerken op uw pc en kunt bekijken op uw pc en tv. En we hebben goed nieuws. Het is allemaal mogelijk. Maar daarbij zeggen we tegelijkertijd dat het niet eenvoudig is en dat u bij iedere aankoop in de hd-keten goed moet opletten of bepaalde specificaties, zoals resoluties, kleurruimtes en hdmi-versies, worden ondersteund of werken met andere onderdelen in de keten. Is dit op essentiële onderdelen niet het geval, dan is de miskoop een feit en de baalfactor groot.

Het eerste wat u nodig hebt als u zelf aan de slag wil met hd is videocontent. Deze content kunt u op twee manieren verkrijgen. U kunt hd-content downloaden uit de nieuwsgroepen of u kunt het zelf opnemen met een hd-camera.

In de nieuwsgroepen is veel hd-content te vinden en een klein gedeelte hiervan is maar legaal. Geripte blu-ray disks zijn er volop te vinden. Dit ondanks het feit dat de beveiliging van blu-ray disks boven aan het lijstje stond van filmmaatschappijen. Toch slaagde de internetcommunity er al vrij snel in om de twee beveiligingssystemen, Advanced Access Content System (AACS) en BD+, van blu-ray te kraken. Met Anydvd HD 6.4 kunt u eenvoudig de data van een blu-ray disc uitlezen en kopiëren naar de harde schijf. Dat hiervoor veel schijfruimte nodig is blijkt uit bijvoorbeeld de release van Harry Potter 5. Maar liefst 29 GB zijn er nodig om van deze film in 1920 x 1080p en met een gemiddelde bitrate van 26 Mbit/s te kunnen genieten.

Dit geeft aan dat er iets niet klopt aan veel van de aangeboden hd-films. De meeste hebben een omvang van ongeveer 8 GB en laten bij het afspelen een bitrate zien van rond de 8 Mbit/s die gebruikelijk is bij het afspelen van een dvd. Van de hd-kwaliteit blijft dus niets over.

 

Full hd!

De keuze van de camera is belangrijker dan u in eerste instantie zou vermoeden. Het bepaalt namelijk behalve de uiteindelijke beeldkwaliteit, ook welke televisie u het beste kunt nemen of welke software u kunt gebuiken voor montage.

Behalve de gebruikelijk selectiecriteria voor een camera als lens, 1 of 3 ccd’s, en de hoeveelheid manuele-instellingen, moet u bij de aanschaf van een hd-camera nog op een aantal andere zaken letten.

Allereerst kunt u kijken naar de ondersteunde resolutie. Veel fabrikanten gebruiken de term ‘full hd’ om hun camera aan te prijzen, terwijl de handleiding of de kleine lettertjes op de doos aangeven wat de fabrikant onder ‘full hd’ verstaat. En dit is meestal niet de resolutie 1920 x 1080p terwijl dit de enige resolutie is die deze term verdient. Alleen de allernieuwste camera’s ondersteunen deze maximale resolutie van hd. Veel gebruikelijker is dat de camera’s evenals hdv gebruik maken van de resolutie 1440 x 1080i. De i achter de 1080 geeft aan dat het hier om interlaced beelden gaat, dat wil zeggen, beelden die door halfbeelden worden opgebouwd. Staat de p achter de 1080, dan hebben we te maken met progressieve beelden. Het beeld wordt dan in één keer getoond. Het advies is dus om van tevoren even goed te onderzoeken om welke ondersteunde resolutie het daadwerkelijk gaat.

Ten tweede kunt u kijken of de camera al in staat is om video op te nemen in het volledige kleurenspectrum. Dit kan als de camera de xvYCC kleurruimte gebruikt. Deze kleurruimte die voor de consumenten simpelweg x.v.Colour wordt genoemd, toont alle kleurwaarden in het digitale spectrum van 8-bit. Dit betekent dat in tegenstelling tot de RGB kleurruimte x.v.Colour alle kleurwaarden kan weergeven van 1 tot en met 254 waar RGB alleen de kleuren tussen 16 en 235 kan weer geven. Het resultaat is bijna twee maal zoveel kleuren.

Ten derde kunt u kijken naar de manier waarop de video wordt opgeslagen. Er zijn camera’s die gebruik maken van dv-tapes, van harde schijven en van flash geheugen. De camera’s die hd opnemen op dvd laten we buiten beschouwing omdat er maar 22 minuten hd op een dvd past. De trend is dat camera’s met harde schijf en flash geheugen de overhand gaan krijgen.

Tape
De camera’s die op tape opnemen maken gebruik van mpeg-2. Deze camera’s nemen op in een resolutie van 1440 x 1080 pixels met een bitrate van 25 Mbit/s. Dit hdv-formaat bestaat al een aantal jaren en is terug te vinden zowel consumenten als semi-professionele camera’s. De beeldkwaliteit is afhankelijk van de lens en camera zeer goed. Het nadeel van tape is dat u alles moet inladen en bij het zoeken vooruit en terug moet spoelen. Daar tegenover staat dat alle videosoftware deze camera’s herkennen en dat het bewerken van mpeg-2 goed mogelijk is.

Harde schijf
Veel hd camera’s zijn uitgerust met een harde schijf. Grote voordeel hiervan is dat u direct naar de opgenomen scènes kan navigeren. Daarnaast kan er afhankelijk van de grote van de harde schijf en de gebruikte compressiemethode wel tot 15 uur video worden opgenomen in hd. Eenmaal opgenomen video is eenvoudig en snel via usb over te zetten op de pc. Het opslagformaat voor hd-camera’s met harde schijf is mpeg-2 ts of avchd. Niet ieder videobewerkingspakket en computer kan hier mee overweg.

Flash geheugen
De camera’s die video opslaan op geheugenkaarten zijn in opmars. Grote voordeel van flashkaarten is dat ze minder snel kapot gaan dan harde schijven en minder stroom verbruiken. Daarnaast is uitbreiden van opslagcapaciteit mogelijk. sdhc-geheugenkaarten (Secure Digital High Capacity) hebben een capaciteit tot 16 GB en kosten rond de €70,-. Op deze kaarten kan ongeveer 6 uur aan hd video worden opgeslagen. Het opslagformaat voor camera’s met flash geheugen is mpeg-2 ts of avchd.

 

Mpeg-2 of avchd

Als laatste is het verstandig te kijken naar het bestandsformaat waarin de video wordt opgeslagen. Hdv-camera’s maken gebruik van mpeg-2 en de hd-camera’s van JVC gebruiken mpeg-2 transport stream (ts). En het is niet vreemd dat ze bij deze ‘oude codec’ blijven. De bitrate van mpeg-2 ligt bij tape op 25 Mbit/s terwijl de maximale bitrate van de JVC camera’s rond de 30 Mbit/s ligt. Daarnaast ondersteunt ook mpeg-2 de maximale resolutie hebben van 1920 x 1080. Door deze hoge bitrates is de kwaliteit vaak nog beter of minimaal even goed als camera’s die gebruik maken van het op mpeg-4 gebaseerde avchd.

Deze jonge nog niet uitgekristalliseerde compressiemethode is nog niet in staat om video op te slaan boven de 17 Mbit/s. De maximale bitrate van de eerste generatie avchd camera’s lag tussen de 13 en 15 Mbit/s. De efficiëntere compressiemethode kan ook bij deze bitrates voor een prachtig beeld zorgen, maar de implementatie ervan moet dan wel perfect zijn uitgevoerd. Bij de eerste en tweede generatie avchd camera’s was dat lang niet altijd het geval. Pas nu verschijnen er camera’s op de markt die het beeld van mpeg-2 camera’s evenaren en overtreffen.

 

Hd op de pc

Video capturen van tape naar de computer was altijd een tijdrovend karwei. U opende uw favoriete programma, drukte op capture en de video werd realtime binnengesleept. Na de zomervakantie kon het zo maar betekenen dat u drie tot vijf uur aan het inladen was. Daarna kon u wel direct aan de slag met de avi, mov of hdv mpeg-2 bestanden.
Met de komst van videocamera’s met harde schijven en geheugenkaarten bent u gelukkig af van deze tijdrovende manier om video naar de computer over te zetten. U kunt nu simpelweg de video importeren in plaatst van capturen met uw favoriete programma, toch?

Helaas is dit (nog) niet het geval. Alleen die programma’s die avchd en dus de bestandsformaten mts en m2ts ondersteunen kunnen de video’s inladen. In de pakketten die wij bekeken konden maar vier van de negen pakketten overweg met avchd. Een flinke domper als uw favoriete programma hier niet tussen zit. Maar ook voor de vier die wel overweg konden met avchd was het eerst nodig een upgrade of patch te installeren.

Om toch alvast zonder montage te kunnen genieten van de beelden, kunt u gebruik maken van de software die met de camera wordt meegeleverd. En met een beetje geluk zit daar een player bij waarmee u uit de voeten kan. Is dit niet het geval dan kunt u een keuze maken tussen Corel Windvd 9, Cyberlink Powerdvd 7.3 of een plug-in voor Nero Vision om te kunnen genieten van uw avchd hd- beelden.

Onze ergernis dat maar zo weinig programma’s overweg kunnen met avchd, terwijl dit toch het formaat van de toekomst is en de meeste hd-camera’s hier gebruik van maken, betekende een grondige zoektocht op het internet om een converter te vinden voor avchd. Helaas konden we die niet vinden. Canopus biedt weliswaar een voortreffelijke gratis converter aan van avchd naar avi, maar deze werkt alleen als u Edius 4 hebt geïnstalleerd. Als u programma geen avchd ondersteunt en u hebt wel zo’n camera, dan zit er op dit moment niets anders op dan te wachten op een upgrade of patch of over te stappen.

 

Pc power

Voor videobewerking op de pc heb je altijd al een redelijke computer nodig gehad. Tot op heden kon u goed uit de voeten met een Pentium 3.2 GHz, 2 GB geheugen en 256 MB videokaart. Wilt u aan de slag met het hd, dan is dit niet genoeg. Op het bovenstaande systeem werkt het afspelen van hd schokkerig en is bewerken en encoderen nagenoeg onmogelijk.

Met een AMD dual core 5000+ met 3 GB geheugen en Asus En8600GT met 512 MB waren de schokkerige hd-beelden van zowel bestanden als de LG blu-ray speler verdwenen. Het bewerken van de video bleef ook op dit systeem niet eenvoudig. Afhankelijk van de omvang van het ingeladen bestand met mpeg-4 compressie werden de beelden in de players van videobewerkingspakketten schokkerig weergegeven. Bewerkten we hd-beelden in mpeg-2 of avi dan verliep alles soepeler maar nam nog steeds veel tijd in beslag bij het renderen.

 

Exporteren en Blu-ray

Als u eenmaal klaar bent met het bewerken van de video, komt u bij veel pakketten voor een nieuwe uitdaging te staan. Hoe gaat u deze hd-beelden opslaan, authoren en branden? In de tabel kunt u zien dat bijna alle pakketten wel naar een van de drie hd-formaten (H264/AVC, WMVHD of VC-1, of mpeg-2) kunnen encoderen. Soms was hiervoor een extra activering nodig en in enkele gevallen waren hier kosten aan verbonden.

Maar als u vervolgens een menu wilt aanmaken (zoals u dat bij een dvd gewend was) komt u behalve bij Adobe Première Elements 4, Pinnacle Studio Plus 11 en Magix Video Deluxe 2008 voor een grote verrassing te staan. Dan blijkt dat exporteren naar blu-ray simpel weg niet kan, omdat het niet wordt ondersteund. Op dat moment worden de kinderziektes pijnlijk duidelijk. Hebt u tal van investeringen gedaan in een nieuwe camera, tv en blu-ray brander en dan blijkt dat u met de meeste software geen blu-ray disks kunt maken!

Zeker van de professionele pakketten hadden we meer verwacht. Sony Vegas Video Pro 8 kan wel branden naar blu-ray maar is niet in staat om een menu te maken. Het bijgeleverde DVD-Architect ondersteunt in z’n geheel geen blu-ray. En dat voor een bedrijf dat aan de wieg heeft gestaan van blu-ray.
Première Pro CS3 is alleen in staat om bestanden te exporteren. Vervolgens kunt u met Encore DVD een blu-ray disk maken. Canopus Edius levert de minste mogelijkheden alleen export naar wmv is mogelijk.

Hoe anders is dat bij de instappakketten Ulead Video Studio en Pinnacle Studio. Deze waren zelfs in staat om een avchd dvd te maken naast een blu-ray disk. Alleen kregen we bij Pinnacle het menu niet aan de praat. Op een avchd dvd kan maximaal 35 minuten aan hd content worden opgeslagen. Omdat de structuur van avchd is afgeleid van blu-ray kunt u deze dvd in de meeste blu-ray spelers gewoon afspelen.

De kosten van blu-ray disks zijn nog erg hoog. Voor een bd-r betaalt u gemiddeld € 11 en voor een bd-re zelfs € 16. Proefondervindelijk kwamen wij er achter dat niet alle merken bd-re werkten op onze LG blu-ray brander. We raden u gezien de prijzen van deze disks dan ook aan om er eerst één uit te proberen.

 

 HD en Blu-ray ondersteuning in software

Het is toch erg vervelend als u software koopt in de hoop hd-materiaal te bewerken en te kunnen branden en vervolgens blijkt dat dit pakket dit niet ondersteunt. Daarom hebben we voor u een aantal pakketten bekeken en de gegevens hiervan in een tabel gezet.

Lang niet alle software kan overweg met avchd, maar nog minder pakketten ondersteunen het maken van een blu-ray menu. Het valt dan ook te verwachten dat de komende tijd nieuwe versies zullen verschijnen of updates en patches ter beschikking worden gesteld.

In de downloadsectie van dvscene.nl vindt u de laatste updates van alle videopakketten.

HD ondersteuning	Vegas Video Studio 8c platinum	Vegas Video Pro 8b
Importeren wmv hd, mp4, avchd, mpeg 2	+, +,+, +	+, +, +, +
Exporteren wmv hd, mp4, mpeg 2	+, +, +	+, +, +
Authoren avchd dvd	-	-
Authoren Blu-ray	-	-
Branden Blu-ray	-	+
High Definition score	5	6
Prijs	€ 59.95	€ 526.95
Website	www.sonycreativesoftware.com	www.sonycreativesoftware.com

HD ondersteuning	Premiere Elements 4	Adobe Première Pro CS3
Importeren wmv hd, mp4, avchd, mpeg 2	+, -, -, +	+, -, - +
Exporteren wmv hd, mp4, mpeg 2	+, +, +	+, +, +
Authoren avchd dvd	-	-
Authoren Blu-ray	+	-
Branden Blu-ray	+	-
High Definition score	8	4
Prijs	€ 98.77	€ 1,010.31
Website	www.adobe.nl	www.adobe.nl

HD ondersteuning	Ulead Videostudio 11.5	Canopus Edius 4.6
Importeren wmv hd, mp4, avchd, mpeg 2	+, +, +, +	+, +, - , +
Exporteren wmv hd, mp4, mpeg 2	+, +, +	+, -,+
Authoren avchd dvd	+	-
Authoren Blu-ray	+	-
Branden Blu-ray	+	-
High Definition score	9	5
Prijs	€ 60,43	€ 518.00
Website	www.corel.com	www.holdan.eu

HD ondersteuning	Magix Video Deluxe 2008	Pinnacle Studio 11 Plus
Importeren wmv hd, mp4, avchd, mpeg 2	+, -, - +	+, +, +, +
Exporteren wmv hd, mp4, mpeg 2	+, +, +	+, +, +
Authoren avchd dvd	-	+ (menu werkt niet)
Authoren Blu-ray	+	-
Branden Blu-ray	+	-
High Definition score	7	6
Prijs	€ 59,99	€ 99,-
Website	www.magix.nl	www.pinnaclesys.com

HD ondersteuning	Cyberlink Power Director 6
Importeren wmv hd, mp4, avchd, mpeg 2	+, -,-, +
Exporteren wmv hd, mp4, mpeg 2	-, +, +
Authoren avchd dvd	-
Authoren Blu-ray	-
Branden Blu-ray	-
High Definition score	4
Prijs	€ 79.99
Website	www.cyberlink.com

 

Afspelen op pc en tv

Als u een blu-ray brander of speler aanschaft voor u pc kunt u altijd uw eigen gemaakte content afspelen en bekijken. Anders is dit als u blu-ray disks koopt. Dan moet uw hardware High bandwidth Digital Content Protection (hdcp) ondersteunen. Hdcp is bedoeld om illegale films tegen te gaan die worden getransporteerd over dvi of de nieuwere hdmi-verbindingen.

Voordat u een blu-ray brander koopt doet u er goed aan te controleren of uw videokaart en monitor hdcp ondersteunen. Is dit niet het geval en wenst u toch blu-ray films te willen kijken achter uw pc dan hebt u een extra kosten post.

Als u niet van plan bent om blu-ray disks te kopen dan zijn er ook mediacenters om van uw hd-films te kunnen genieten. Wij bekeken de TViX 6500 hdmi 1.3 mediacenter (€ 419,-) en kwamen er al snel achter dat ieder mogelijk hd-bestand door dit apparaat perfect kon worden weergegeven.

 

Conclusie

Ondanks dat we al een aantal jaren kennis hebben kunnen maken met hd-video, is pas met het einde van de oorlog tussen blu-ray en hd-dvd de marketingmachine echt aan het werk om de consument te overtuigen van al dit moois.

at de hd-ondersteuning van veel fabrikanten nog in de kinderschoenen staat is een feit. Het is voor u als consument dan ook goed opletten wat u koopt. Kijk goed door alle marketingkreten heen en zet duidelijk op een rij aan welke eisen de apparatuur of software voor u moet voldoen. Pas dan kunt u echt genieten van high definition!

 

De nieuwste hd-camera’s

Sony HDR-SR12e

* Bestandsformaat: avchd
* Opslag: hd 120 GB
* Resolutie: 1920 x 1080i
* X.v.Colour
* Prijs: € 1180,-

Sony HDR-HC9e

* Bestandsformaat: mpeg-2
* Opslag: mini dv
* Resolutie: 1440 x 1080
* HDMI uitgang
* Prijs: € 950,-

Panasonic HDC SD9

* Bestandsformaat: avchd
* Opslag: sdhc geheugenkaart
* Resolutie: 1920 x 1080p
* CCD: 3
* Prijs: € 719,-

JVC Everio GZ-HD7

* Bestandsformaat: mpeg-2 ts
* Opslag: hd 60 GB
* Resolutie: 1920 x 1080i
* CCD: 3
* Prijs: € 1100,-

Canon HF 10 flash

* Bestandsformaat: avchd
* Opslag: intern geheugen en sdhc geheugenkaart
* Resolutie: 1920 x 1080i
* Externe microfoon
* Prijs: € 1000,-

Canon HR10 DVD

* Bestandsformaat: avchd
* Opslag: dvd
* Resolutie: 1920 x 1080i
* HDMI
* Prijs: € 700,-

 

Handige hd tips

* Zorg bij de aanschaf van een nieuwe hd-tv dat deze overweg kan met de nieuwste specificaties in video camera’s. Kijk dan vooral naar ondersteunde resoluties en kleurruimtes.
* Neem niet zomaar aan dat Blu-ray rewritables (bd-re) van alle merken werken in uw blu-ray brander.
* Zorg dat bij de aanschaf van hd hardware dat deze hdcp ondersteunen. Vooral bij computermonitoren en grafische kaarten is dit vaak niet het geval.
* Hdmi 1.3 is de laatste versie van deze digitale aansluiting. Deze versie ondersteunt de nieuwe x.v.Colour kleurruimte, heeft een hogere doorvoersnelheid en ondersteunt Deep Color (10, 12 en 16 bit kleuren).
* Kijk voordat u een nieuwe camera koopt eerst welke hd-bestandsformaten door uw favoriete software worden ondersteund.